استایل روکوکو (Rococo) یک سبک خاص و بسیار تجملی محسوب میشود . که بر پایه اسراف، ظرافت و دکوراسیون بنا میشود . این استایل در قرن هجدهم میلادی فراتر از دربار سلطنتی به سالنها و کافههای بورژوازی پیشرو گسترش یافت و به این صورت، فراگیر شد. سبک پرشور، بازیگوش و شیکی که اکنون میدانیم نام آن «روکوکو» است، در آن زمان به نامهای le style rocaille، le style moderne، le gout شناخته میشد.
آشنایی با استایل روکوکو:
جالب است که در نظر داشته باشید، استایل روکوکو تنها به طراحی لباس خلاصه نمیشود و در معماری نیز دارای کاربرد بسیاری است. به طور مثال در خانههای کوچک که از این استایل پیروی میکنند، انواع ریزه کاریها و تزئینات ریز مشاهده میشود. در سبک روکوکو در طراحی لباس عموما رنگهای سبز، آبی و صورتی روشن به چشم میخورد. این مهم را میتوان در نقاشیهای زمان لویی پنجم نیز مشاهده نمود.
تاریخچه استایل روکوکو
به دنبال جنبش تاریک باروک و رسیدن لویی پانزدهم فرانسه به تاج و تخت، سبک روشنتری در دهه ۱۷۳۰ میلادی در این کشور پدیدار شد. روکوکو دارای عناصر تزئینی، ظریف و خودانگیختگی بازیگوشانهای بود . که در جنبشهای گذشته دیده نمیشد. از دیدگاه اشرافی، دنبال کردن سبک روکوکو به معنی دنبال کردن لذت بود.
این سبک، زندگی آرام طبقه ثروتمند را که خواستگاری، جشنها و تعطیلات را در اولویت قرار میداد، بسیار محبوب ساخت. نابرابری بین وسواس ثروتمندان نسبت به ثروتشان و وضعیت اسفبار دهقانان فقیر، شعلههای انقلاب را بیشتر شعلهور ساخت. با وقوع انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹، کنار زدن روکوکو به معنای پایان مد تحت رهبری اشراف بود.
روکوکو در کنار امپرسیونیسم، یکی از تاثیرگذارترین جنبشهای هنری فرانسه محسوب میشود. این سبک به خاطر نقاشیهای در فضای باز و پر نور و هنرهای تزیینی خیالانگیزش، که در کنار هم، ذائقهای ظریف و در عین حال درخشان فرانسه قرن هجدهم را به نمایش میگذارند، مورد توجه قرار می گیرد. (ریچمن، ۲۰۱۸)
هنر روکوکو در اوایل قرن هجدهم پس از مرگ پادشاه لویی چهاردهم ظهور کرد. این جنبش نشان دهنده واکنشی در برابر طراحی سنگین کاخ ورسای لوئی چهاردهم و هنر رسمی باروک دوران سلطنت او بود؛ واکنشی هنرمندانه به لوکس و مجلل بودن بسیار زیاد هنر باروک، که سبک مورد علاقه شاه بود. برخلاف سبک باروک که مجموعهای از لوکس بودن، بسته بودن و احساساتی بودن بود، سبک روکوکو رنگها و شرایطی را معرفی کرد که تا آن زمان به عنوان مواردی پوچ و سبک توصیف می شدند.
تاثیر سبک روکوکو بر طراحی لباس
مد زنانه در دوران روکوکو روح زمانه را نه تنها در ظرافت و پیچیدگی، بلکه در هوسبازی، زیادهخواهی و عشوهگری مجسم میکرد. پیگیری لذت شخصی کانون توجه اشراف فرانسوی بود که لحن آن دوره را تعیین نمود و در پایان به دلیل اصلی سقوط اشراف تبدیل شد.
در لباسهای استایل روکوکو میبینیم که از طرحهای ظریف و بازیگوش به سبکهای اغراقآمیز و زیادهروی استفاده میشود که اشراف را از تودهها جدا میکرد. مد به طور اجتنابناپذیری با رویدادهای سیاسی در هم آمیخته بود . و همه چیزهایی را که در اشرافیت اشتباه بود نشان داد.
عصاره روکوکو به مد رسوخ کرد. عناصر دکوراسیون که معماری را تحت تأثیر قرار داده بود . در طراحی لباسها نیز مورد استفاده قرار گرفت. تورها، روبانها و گلهای ابریشمی، لباسهای مجلسی را تزیین کرده و ظاهری پوچ و اهل معاشقه ایجاد کردند. این استایل سبک و ظریف، خطوط منحنی و طیفهای مختلف رنگهای پاستل را برجسته میکرد.
استایل روکو و دانستنی های آن:
دورهای که این استایل در طراحی لباس معرفی شد، صنعت پارچه بسیار تغییر نمود، نخ های ابریشمی در انواع رنگ ها برای دوخت لباس های فاخر تولید شدند، انواع منسوجات تزئینی به بازار معرفی گردیدند که طراحان از آنها استفاده نمایند. همچنین هنر طراحی پارچه دچار انقلاب بزرگی شد که طی آن پارچه های گوناگون با طرحهای مختلف به بازار عرضه شدند. در بین لباسهای استایل روکوکو، طرحهای سنتی با نقش و نگارهای تاریخی دارای جایگاه ویژه ای است.
البته توجه به این موضوع نیز لازم است که این گونه لباسها به دقت نظر و ظرافت بالایی نیاز داشتند لذا دوخت آنان هفتهها ممکن بود به طول بیانجامد. در قرن نوزده با ورود پارچههای نخی و هندی که بسیار سبک بوند، این سبک کمکم کمرنگ گردید. در حال حاضر هنوز میتوان در فشنشوها الهاماتی از سبک روکوکو را مشاهده نمود که طراحان سنتی از آن استفاده مینمایند. عموما این نوع از مدلها را در لباسهای اروپایی و به خصوص فرانسوی میتوان مشاهده نمود.
اگر به این سبک علاقهمند هستید و دوست دارید لباسهایی به سبک روکوکو بدوزید اما نمیدانید باید از کجا شروع کنید، گذراندن دورههای خیاطی و طراحی لباس و همچنین دورههای کار با نرمافزار میتواند شروع خوبی باشد. بهترین دورهها را میتوانید در سایت میر آکادمی پیدا کنید.
افراد معروف با استایل روکوکو
مهمترین شخصیتی که استایل روکوکو را پایهگذاری کرد، معشوقه لویی پانزدهم، مادام پمپادور بود. او رنگهای پاستل و سبک روشن و شاد را که به روکوکو معروف شد، میپرستید و طرحهای راهراه روشن و گلدار را دوست داشت. در اواخر این دوره، ماری آنتوانت و همچنین رز برتن، خیاط او، جزو افراد پیشرو در این سبک به شمار میرفتند. اسراف افراطی مهمترین مشخصه ماری آنتوانت بود که در نهایت به شعلههای آتش انقلاب فرانسه دامن زد.
کالکشن بهار ۲۰۱۲ خانه مد یوجی یاماماتو
یوجی یاماموتو پس از چند فصلی که مجموعههایی با مضمون پانک و غم و اندوه عرضه کرده بود این بار رویکردی لطیفتر و رمانتیکتر اتخاذ کرده بود. لباسها بسیار اسپرت به نطر می رسیدند. بخشی از لباسها الهام گرفته شده از برداشت آشنای یاماموتو از رمانهای عاشقانه انقلاب فرانسه بود که شامل دامنهایی ساخته شده با لایههای متعدد همراه با پلیسه، کمرهای کرستی و بالا تنهاهایی بود که به نظر میرسید با برجسته شده بودند.
تصویر شماره ۱۷- یوجی یاماماتو– بهار ۲۰۱۲ (مجله ووگ)
کالکشن بهار سال ۲۰۱۶ خانه مد کم دو گرسون
ری کاواکوبو (طراح این مجموعه) مخاطبانش را با مجموعه خود طلسم کرده بود. جامعه مد عموما می کوشد تا این باور را که مد میتواند در این زمانه که تغییرات صنعتی اغلب گیجکننده در حال وقوع است، به معانی عمیقتری دست پیدا کند حفظ نماید و در این راه شاید کاواکوبو می تواند نوعی محرک عاطفی باشد که مردم فراتر از تجارت به آن متوسل میشوند.
او یک بار دیگر در این کالکشن خود، نشان داد قصد ندارد چیزی که به عنوان لباس قابل پیش بینی است را ارائه دهد. در عوض، مجموعه او مجسمهای به یاد ماندنی از «جادوگران آبی» بود، چیزی که همسرش آن را به عنوان «مجموعه زنانی که خوب درک نشدند اما خوب ماندند» معرفی می کرد. خواه کاواکوبو به عنوان یک «جادوگر» شناخته شود یا نه، میتوان با اطمینان گفت که ایدههایی که در این مجموعه خود مطرح کرد، به او این حق را میدهد که در ادامه به شکل افراطی تر و تجربی تری به طراحی و ساخت کالکشن بپردازد.
استایل روکوکو در نقاشی
اصطلاح “روکوکو” در نهایت به یک جنبش هنری اشاره دارد. عصر طلایی این سبک قرن ۱۸ بود، از فرانسه شروع شد و سپس به بقیه اروپا رسید. در نقاشی، هنر روکوکو با صحنههایی تشخیص داده میشود . که لذت زندگی و شادی را نشان میدهند . زندگی سطحی، کمی بیهوده، کمی پوچ. این نشان میداد . که دوران جدیت باروک به پایان رسیده است.
نقاشانی مانند اونوره فراگونار، آنتوان واتو یا فرانسوا بوشیه این را به خوبی درک کردند. برای راضی نگه داشتن اشراف قرن هجدهم، که سختی ورسای و لویی چهاردهم را پشت سر گذاشتهاند، باید بیهودگی و پوچی را دنبال میکردند. بنابراین، هنر روکوکو از صحنهسازی و جلوههای دراماتیک باروک استفاده میکند، اما با رنگهای روشنتر و شادتر.
نتیجهگیری:
سبک روکوکو در انتهای قرن هیجدهم میلادی در فرانسه و بعد از مرگ لویی پانزدهم به وجود آمد. و تا انتهای حکومت لویی شانزدهم و انقلاب فرانسه سبک و روش فکری و عملی هنرمندان نقاش، طراح، معمار و سازندگان مد و… پاریس و به طبع آن کل اروپا بود.
این سبک با پالت رنگهای پاستلی روشن، نقشها و موتیفهای گیاهی خیال انگیز و غیرطبیعی و فرمتهای نامتقارن خود سعی در جدایی از دنیای ملموس و روزمره و ایجاد دنیایی خیالی، نشاط انگیز و سبکسر داشت. محیط و حس زنانه دربار لویی شانزدهم و قدرت گیری زنان درباری از جمله ماری انتوانت و مادام دوپمپادور و حمایت از هنرمندان این سبک و پیروی وسواس گونه آنان از مد وابسته به این سبک، به اعتلا و رونق آن انجامید.
جدای از فرهنگ بی پروا و سبکسرانه پشت این سبک، موتیفها و نقشهای خیال انگیز آن و فرمتهای به کار رفته در مد آن روزگار مسحور کننده اند. در این مقاله سعی در باز شناساندن خاستگاه و جریان این سبک فکری و فرهنگی و معرفی چندین نمونه از کالکشنهای و مجموعههای مد کار شده با الهام از موتیفهای این سبک در عصر نوین نموده شده است.
همنشینی پالت رنگی و سیلوئت و قالب لباسی مد این عصر و موتیفهای بر آمده از ذهن خیال پرداز هنرمندان معمار و نقاش و جای گرفته بر در و دیوارهای تالارهای کاخها و کوشکها آن دوران قابل بررسی، بازیابی و استفاده دوباره در شکلهای مختلف هنر امروزی و از جمله جریان مد میباشد.
بدون دیدگاه